De WAB en een oproepkracht
De nieuwe Wet arbeidsmarkt in balans (WAB) brengt per 1 januari 2020 een aantal veranderingen met zich mee. In andere artikelen hebben we het gehad over de transitievergoeding en de ketenregeling. Een van die andere veranderingen is dat een oproepkracht meer rechten krijgt. Wat betekent dit voor de praktijk?
(Geschatte leestijd: 3 minuten)
Wat is een oproepcontract?
De WAB bepaalt dat sprake is van een oproepovereenkomst als:
- De omvang van de arbeid niet is vastgelegd als een vast aantal uren per tijdseenheid van maximaal een maand of maximaal een jaar als het recht op loon van de werknemer gelijkmatig is verdeeld over dat jaar; of
- De werknemer op grond van de wet de loondoorbetalingsplicht tijdelijk heeft uitgesteld (ondanks dat sprake is van een vaste urenomvang).
Dit betekent simpel gezegd dat nulurencontracten en min-maxcontracten als oproepcontracten worden beschouwd. Wat verandert er per 1 januari 2020 voor deze contracten?
-
Oproep minimaal 4 dagen van tevoren
Vanaf 1 januari 2020 moet een oproepkracht minimaal 4 dagen van tevoren opgeroepen worden. Dit kan schriftelijk of elektronisch (bijvoorbeeld via WhatsApp). Doet een werkgever deze oproep niet op tijd dan kan de oproepkracht zonder gevolgen thuisblijven.
Een andere denkbare situatie is dat een werkgever een oproepkracht wel op tijd oproept, maar binnen 4 dagen voor aanvang de omvang van de oproep wijzigt of de oproep helemaal intrekt. In dat geval heeft de oproepkracht gewoon recht op loon voor de arbeidsomvang waarvoor hij in eerste instantie is opgeroepen.
Vergeet niet dat de regel blijft bestaan dat de oproepkracht per oproep recht heeft op minimaal 3 uur loon.
Het bovenstaande geldt alleen voor een oproepcontract waarin het aantal uren niet duidelijk is vastgelegd. We hebben het dus niet over de roostering van uren bij een contract met een vaste arbeidsomvang (bijvoorbeeld een 40-urencontract).
Voorbeeld
Rayan wordt 1 september opgeroepen om 8 september voor 5 uurtjes te komen werken. Op 6 september ontvangt hij een appje van zijn werkgever met de mededeling dat hij 8 september toch thuis kan blijven.
In dit geval is de werkgever verplicht om alsnog 5 uur uit te betalen. Ook als deze uren niet worden gewerkt.
-
Verplicht aanbod vaste arbeidsomvang
Heeft een oproepcontract 12 maanden geduurd? Dan is de werkgever verplicht om op basis van minimaal het gemiddelde aantal gewerkte uren over die 12 maanden een aanbod te doen voor een vaste arbeidsomvang.
Dit aanbod voor een vaste arbeidsomvang moet binnen 1 maand na afloop van die 12 maanden plaatsvinden. De oproepkracht heeft 1 maand om hier al dan niet akkoord mee te gaan. Niet alle oproepkrachten zullen instemmen, sommige oproepkrachten vinden de bestaande flexibiliteit juist prettig.
Wat als de werkgever geen aanbod doet?
Dan kan de werknemer alsnog het loon vorderen op basis van het gemiddelde aantal gewerkte uren in de afgelopen 12 maanden. Voor werkgevers is het dus oppassen geblazen.
Overigens is in de wet al langer geregeld dat een werknemer na 3 maanden een beroep kan doen op een vaste arbeidsomvang. Een oproepkracht kan dus al na drie maanden actie ondernemen om een vaste arbeidsomvang af te dwingen. Het grote verschil is dat na 12 maanden het initiatief bij de werkgever komt te liggen. Voor een werkgever is het dus erg belangrijk om na 12 maanden direct in actie te komen.
-
Opzegtermijn
Voor oproepkrachten met een nulurencontract gaat een opzegtermijn van 4 dagen gelden. De huidige opzegtermijn voor werknemers is een maand, voor oproepkrachten met een nulurencontract wordt dit dus fors verminderd.
-
WW-premie wordt hoger
Voor tijdelijke arbeidscontracten ga je een hogere premie betalen. Hoe dit precies zit leggen we in een ander artikel uit.
Overgangsrecht; wat moet je weten?
De bovenstaande regels gelden direct per 1 januari 2020. Houd dus rekening met het volgende.
- Werkgevers moeten oproepkrachten die op 1 januari 2020 minimaal 12 maanden in dienst zijn een aanbod met een vaste arbeidsomvang doen. Door oproepkrachten tot 1 januari 2020 minder in te zetten kun je enigszins sleutelen aan het gemiddelde aantal uren.
- Sta je niet te wachten op het doen van een aanbod met een vaste arbeidsomvang? Dan kun je er ook voor kiezen om de in 2019 aflopende contracten niet te verlengen.
Afhankelijk van de geldende cao kan het zijn dat er in jouw branche andere regels gaan gelden.
Dit artikel is geschreven door mr. A. (Abdullah) el Azouti.
Zit jij met een arbeidsrechtelijke kwestie? Dan kun via onze nieuwe website bij ons terecht. www.altijdarbeidsrecht.nl.
Welkom in onze wereld. Welkom bij AltijdRecht.nl
Dit artikel is geschreven door mr. A. (Abdullah) el Azouti.